14 maja 2024 roku – Ministerstwo Cyfryzacji zakończyło prekonsultacje dotyczące implementacji Aktu o sztucznej inteligencji, w których wzięło udział 50 podmiotów. Przeprowadzono je w celu opracowania optymalnych rozwiązań dla polskiego systemu prawnego, zgodnych z unijnymi regulacjami.
Prekonsultacje skupiły się na czterech głównych kwestiach:
- Powołanie nowego organu nadzoru.
- Funkcja organu notyfikacyjnego.
- Priorytety w działaniach komunikacyjnych i edukacyjnych.
- Identyfikacja grup docelowych, które powinny być szczególnie informowane o nowych przepisach.
Naszym priorytetem jest wprowadzenie prawa, które będzie precyzyjne, konkretne i jasne. Dlatego naszym priorytetem jest dialog z organizacjami pozarządowymi, ośrodkami naukowymi, związkami przedsiębiorców. – Ich głos pozwoli nam stworzyć przyjazny dla użytkowników ekosystem sztucznej inteligencji. Dzisiaj projektujemy rozwiązania na wiele lat. Ich uniwersalność i możliwość dostosowania do szybkich zmian technologii będzie kluczowa. Dziękuję wszystkim uczestnikom i uczestniczkom prekonsultacji za cenne opinie i rekomendacje, które pomogą nam rzetelnie wprowadzić akt do polskiego systemu prawnego oraz mądrze i odpowiedzialnie rozwijać polski sektor AI.
Dariusz Standerski – wiceminister cyfryzacji , Ministerstwo Cyfryzacji
Nowy organ nadzoru rynku AI
Większość uczestników prekonsultacji opowiedziała się za powołaniem nowego organu nadzoru rynku AI. Organ ten miałby pełnić rolę pojedynczego punktu kontaktowego, rozpatrywać wnioski dotyczące zezwolenia na systemy AI wysokiego ryzyka, przyjmować zgłoszenia o poważnych incydentach oraz współpracować z Komisją Europejską i innymi instytucjami. Zwolennicy nowego organu nadzoru argumentowali, że istniejące instytucje nie posiadają odpowiednich kompetencji i zasobów. Nowa, wyspecjalizowana agencja mogłaby lepiej wspierać bezpieczny i legalny rozwój AI, unikając konfliktów kompetencyjnych.
Organ ten będzie pełnił funkcję centralnego punktu kontaktowego dla społeczeństwa oraz partnerów na poziomie krajowym i unijnym. Będzie zajmować się rozpatrywaniem wniosków o zezwolenie na wprowadzenie do obrotu lub użytkowanie systemów AI wysokiego ryzyka oraz rozpatrywaniem skarg osób, które miały styczność z działaniem tych systemów. W ramach powierzonych obowiązków organ miałby przyjmować zgłoszenia dotyczące poważnych incydentów, współpracować z Komisją Europejską, forum doradczym oraz Radą ds. AI.
Istniejące instytucje jako alternatywa
Mniejszość respondentów sugerowała, aby kompetencje nadzoru rynku AI przekazać istniejącym instytucjom, takim jak UOKiK, UODO, KNF, KRRiTV, UKE czy Ministerstwo Cyfryzacji.
Organ notyfikujący i nadzorujący
W kwestii funkcji organu notyfikującego uczestnicy byli podzieleni. Większość (25 wskazań) opowiadała się za utworzeniem nowej instytucji, natomiast znaczna liczba (19 wskazań) sugerowała, że zadania te mogą realizować istniejące podmioty, takie jak Polskie Centrum Akredytacji (PCA). Nieznaczna większość respondentów uważała, że funkcje organu nadzoru rynku i organu notyfikującego powinna pełnić ta sama instytucja (23 wskazań).
Komunikacja zmian
Uczestnicy prekonsultacji podkreślili znaczenie komunikacji nowych przepisów do różnych grup, w tym:
- Przedsiębiorców AI (w tym dostawców AI wysokiego ryzyka),
- Przedstawicieli administracji publicznej,
- Naukowców, studentów,
- Konsumentów,
- Twórców i artystów,
- Instytucji sektora finansowego,
- Przedstawicieli ochrony zdrowia.
Akt o Sztucznej Inteligencji, pierwsze na świecie kompleksowe prawo regulujące rozwój i stosowanie AI, jest obecnie w fazie implementacji w Polsce. Prekonsultacje były ważnym krokiem na drodze do jego skutecznego wdrożenia, zapewniającego bezpieczeństwo i legalność rozwijających się technologii AI w Polsce. Więcej o tym temacie pisaliśmy w artykule pt. „Nowe rozporządzenie dotyczące sztucznej inteligencji zapewnia równowagę między innowacją a ochroną praw człowieka”.
