Konsorcjum, którego liderem jest Uniwersytet w Innsbrucku, a jednym z członków polska spółka Creotech Instruments, zajmie się budową 100-kubitowego komputera kwantowego. Wykonanie urządzenia jest zaplanowane na 2025 roku. Harmonogram przedsięwzięcia zakłada wypracowanie gotowości technologicznej do skonstruowania maszyny z 1000 kwantowych bitów w 2029 roku. Zaproszenie Komisji Europejskiej sprawia, że konsorcjum zyska dostęp do specjalnych mechanizmów finansowania. Według szacunków, budżet pierwszego etapu to około 18-20 milionów euro.
Czym zajmą się polscy specjaliści?
Eksperci piaseczyńskiego przedsiębiorstwa opracują i wdrożą elektronikę sterującą komputerem – zaznacza dr Anna Kamińska z Creotech Instruments i wyjaśnia:
– Konkretnie chodzi o podsystem odczytu stanu kubitów, a także podsystem kriogeniczny odpowiedzialny za dostarczanie sygnałów do pułapki jonowej oraz kriogeniczne układy scalone ASIC służące do sterowania pozycją i transportem kubitów pomiędzy sekcjami procesora kwantowego. Wspomniane układy są niezbędne do dalszego skalowania mocy obliczeniowej komputera kwantowego.
Quantum Flagship
Finansowanie działań będzie pochodziło z Quantum Flagship – inicjatywy zajmującej się rozwojem technologii kwantowych w ramach programu Horyzont Europa. 10-letni budżet kwantowego przedsięwzięcia Unii Europejskiej wynosi miliard euro. Przykładowe projekty realizowane w ramach Quantum Flagship to: 2D-SIPC, AQTION i ASTERIQS. Pierwszy skupia się na rozwoju komunikacji kwantowej, kolejny na skalowalności komputerów kwantowych z pułapkami jonowymi i możliwościach ich zastosowania. Natomiast celem ostatniego programu jest opracowanie narzędzi służących m.in. wczesnej diagnostyce chorób, obrazowaniu pola magnetycznego, badaniu struktury chemicznej pojedynczych cząstek, a także pomiaru temperatury w komórkach.
Komputery kwantowe w przemyśle
W raporcie pt. „Exploring quantum computing use cases for manufacturing” eksperci IBM przekonują, że obliczenia kwantowe przydadzą się w dziedzinie projektowania nowych materiałów i leków ze względu na możliwość modelowania bardzo skomplikowanych cząsteczek. Ponadto, pozwolą lepiej symulować interakcje pomiędzy różnymi elementami złożonych maszyn, a także – razem z algorytmami uczenia maszynowego – optymalizować produkcję i zapobiegać przestojom spowodowanym przez awarie. Z kolei w łańcuchach dostaw komputery kwantowe przyśpieszą podejmowanie decyzji i usprawnią zarządzanie ryzykiem.