Branża motoryzacyjna i elektromobilność to drugi największy sektor przemysłowy w Polsce. Pandemia mocno dała się we znaki przedsiębiorcom z tego sektora na całym świecie. Innowacyjne technologie, badania rozwojowe, promocja na rynkach zagranicznych – to tylko niektóre działania polskich przedsiębiorców, które otrzymały dofinansowanie z Funduszy Europejskich, w ramach Programu Inteligentny Rozwój (POIR).
Sytuacja w branży motoryzacyjnej
Pojęcie branży motoryzacjnej i elektromobilności (automotive) jest bardzo szerokie. Obejmuje produkcję pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli, handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi i naprawę pojazdów samochodowych oraz inne rodzaje działalności związane z produkcją, handlem, dystrybucją oraz naprawą pojazdów samochodowych i motocykli. Ponadto uwzględnia obszar elektromobilności oraz e-busów i samochodów elektrycznych.
Zgodnie z raportem „Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego. Sektor motoryzacja i elektromobilność”, ważnym aspektem funkcjonowania sektora motoryzacji i elektromobilności jest ukierunkowanie na produkcję, sprzedaż oraz obsługę pojazdów zeroemisyjnych np. elektrycznych i niskoemisyjnych np. hybrydowych.
Według GUS w branży automotive w czerwcu 2021 r. zarejestrowane były 153 224 podmioty gospodarcze. Największa liczba podmiotów zaklasyfikowana była do sektora „handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych” – 146 834. W sektorze „produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli” zarejestrowanych było 2 486 podmiotów, natomiast w sektorze „produkcja urządzeń elektrycznych w zakresie: produkcji elektrycznych silników, prądnic, transformatorów, aparatury rozdzielczej i sterowniczej energii elektrycznej; produkcji baterii i akumulatorów; produkcji pozostałego sprzętu elektrycznego” – 2 714 podmiotów. Sytuacja na rynku nie jest jednak łaskawa dla przedsiębiorców.
Od dwóch lat zmagamy się z nieprzewidzianymi trudnościami, gdzie pandemia koronawirusa oraz wojna wywołana przez Rosję w Ukrainie odbiła się na całej branży automotive. Głównym problemem dla tego sektora, a zarazem priorytetem, pozostaje zachowanie ciągłości produkcji oraz poszukiwanie nowych możliwości w zakresie dostaw komponentów. Kryzys jednak może wpływać na innowacyjność rynku motoryzacyjnego. Obecnie obserwujemy dużą dywersyfikację łańcucha dostaw, która może tylko wzmocnić przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorcy z branży motoryzacyjnej aktywnie poszukują nowych rozwiązań i rynków zbytu. Wielu z nich wzięło udział w konkursach organizowanych przez PARP w ramach Programu Inteligentny Rozwój, które są dedykowane mikro, małym i średnim firmom. Program przewiduje wsparcie na realizację nowatorskich projektów. Pomoc jest oferowana zarówno na etapie pomysłu i badań, jak również w fazie rozwoju produktu lub usługi oraz wprowadzenia jej na rynek.
Polska branża motoryzacyjna ze wsparciem Funduszy Europejskich
Blisko 14,5 mln zł dofinansowania, w ramach poddziałania „Badania na rynek” otrzymała Kuźnia Matrycowa Sp. z o.o. Działalność firmy opiera się na produkcji odkuwek na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego oraz maszynowego. Projekt obejmował wdrożenie w działalności firmy wyników prac badawczo-rozwojowych (B+R) dotyczących opracowania innowacyjnej technologii produkcji odkuwek przy wykorzystaniu autorskiego rozwiązania technologicznego – walcarko-giętarki. Nowy proces technologiczny pozwoli znacząco zwiększyć wydajność produkcji oraz obniżyć jej energochłonność. Możliwe będzie zoptymalizowanie naddatków materiałowych przy produkcji, co przełoży się na obniżenie strat materiałowych o 3% i zmniejszenie zużycia energii niezbędnej do produkcji o 5%. Przy wykorzystaniu opracowanej technologii możliwe jest obniżenie jednostkowego kosztu wytworzenia detalu. Opracowana technologia została pozytywnie zweryfikowana przez UPRP zgłoszenia patentowego.
Jak podkreśla zarząd spółki – Realizacja projektu inwestycyjnego, pozwoli na wprowadzenie w działalności firmy innowacji technologicznej, umożliwiającej znaczące zwiększenie wydajności produkcji oraz obniżenie energochłonności. Na bazie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że projekt charakteryzuje się bardzo wysoką opłacalnością, przez co jego realizacja stanowi znaczący krok w kierunku dalszego rozwoju firmy oraz umocnienia jej pozycji konkurencyjnej.
Z kolei firma MM Systemy Sp. z o.o., zajmująca się projektowaniem oraz produkcją komponentów dla przemysłu motoryzacyjnego, w ramach tego samego poddziałania otrzymała 4,7 mln zł dofinansowania. Zespół specjalistów spod Opola opracował innowacyjną metodę tłoczenia części metalowych i aluminiowych, która minimalizuje wady powstałe podczas produkcji, takie jak np. zarysowania elementów. Opracowane rozwiązanie zostało objęte ochroną patentową. Do realizacji projektu niezbędny był zakup nowoczesnej linii do tłoczenia, pozwalającej na wielkoseryjną produkcję wyrobów wysokiej jakości. Inwestycja umożliwiła produkcję znacząco ulepszonych głęboko tłoczonych detali i skomplikowanych konstrukcji dla przemysłu motoryzacyjnego. Realizacja projektu była odpowiedzią na potrzeby branży, która szukała rozwiązań, pozwalających na utrzymanie wysokiej jakości części przy równoczesnym zachowaniu odpowiednich parametrów wytrzymałościowych.
IZOBLOK – jako lider na europejskim rynku produkcji asortymentu z tworzywa EPP dla branży motoryzacyjnej – również w ramach poddziałania „Badania na rynek”, wprowadził na rynek międzynarodowy asortyment z tworzywa EPP dla branży automotive (kształtki z tworzywa EPP z wkładkami metalowymi i z tworzywa sztucznego). Produkty z EPP wykorzystuje się głównie jako elementy konstrukcyjne i ochronne. Produkowane m.in. jako elementy absorbujące energię uderzeniową w zderzakach samochodowych, drzwiach, zagłówki, kanapy siedzeń. Dzięki środkom unijnym, w wysokości ponad 4,6 mln zł, opracowano i zweryfikowano koncepcję produktu, zakupione zostały maszyny i urządzenia bezpośrednio zwiększające moce produkcyjne zakładu w Chorzowie. Realizacja projektu pozwoliła firmie umocnić pozycję konkurencyjną na rynku światowym, co przekłada się również na zwiększenie globalnego potencjału polskiego sektora MOTO.
Chcąc zwiększyć rozpoznawalność marki FRISTOM na arenie międzynarodowej – specjalizującej się m.in. w produkcji oświetlenia motoryzacyjnego, wiązek elektrycznych oraz akcesoriów dla branży automotive – firma wzięła udział w konkursie „Go to Brand” i otrzymała 338 tys. zł dofinansowania. Dotacja unijna pozwoliła spółce skorzystać m.in. ze szkoleń przygotowujących do wejścia na rynki perspektywiczne (m.in. Zjednoczone Emiraty Arabskie i Republika Południowej Afryki). W ramach zakupionych usług doradczych opracowano wykaz działań promujących markę FRISTOM za granicą. Realizacja projektu pozwoliła beneficjentowi wypromować swoje produkty na rynkach perspektywicznych oraz przyciągnąć nowych kontrahentów, tym samym poszerzając eksport o nowe rynki zbytu. Produkty marki FRISTOM są aktualnie dystrybuowane do kilkudziesięciu krajów na całym świecie.
Firma ESEN Sp. z o.o. – zajmująca się hurtową sprzedażą nowych części zamiennych marki SKV do pojazdów silnikowych – pozyskała dotację w wysokości ponad 670 tys. zł. W asortymencie znajdują się takie produkty jak: pompy paliwowe, zaciski hamulca, zamki centralne drzwi, pompy wspomagania, czujniki ABS, podnośniki szyb, termostaty. Realizacja projektu miała zapewnić zwiększenie rozpoznawalności marki SKV na rynkach zagranicznych. Producent skorzystał z usługi doradczej dotyczącej zalecanych metod promocji za granicą. Markę SKV z powodzeniem prezentowano na rynku niemieckim, holenderskim, brytyjskim, włoskim oraz francuskim, m.in. podczas targów branżowych, w trakcie misji przyjazdowych organizowanych dla zagranicznych kontrahentów oraz podczas misji wyjazdowej. Działania przyniosły pożądane efekty – udział firmy ESEN m.in. w liczących się w branży motoryzacyjnej imprezach targowych zwiększył rozpoznawalność i konkurencyjność marki SKV, co przełożyło się na wzrost prestiżu firmy oraz rozszerzenie działalności eksportowej na nowe rynki zbytu.
„Design dla przedsiębiorców” to kolejny konkurs w ramach POIR, z którego skorzystały polskie firmy z branży automotive. METBOX KURPAS SP. J. – na zaprojektowanie i wdrożenie na rynek przyczepy do przewozu psów, wyposażonej w unikalny, zintegrowany aneks sypialny dla opiekuna, trenera lub przewodnika psów – otrzymała przeszło 470 tys. zł dofinansowania. Firma skorzystała z usług doradczych zewnętrznej firmy TENKA, odpowiedzialnej w projekcie za przeprowadzenie audytu, przygotowanie strategii działań niezbędnych do opracowania nowego projektu wzorniczego, stworzenie koncepcji i wykonanie projektu przyczepy wraz z kompletną dokumentacją techniczną. Spółka wdrożyła na rynek przyczepę do przewozu psów o zupełnie nowej funkcjonalności. Produkt jest innowacją nie tylko w ramach oferty firmy, a jego grupą docelową są np. trenerzy, ratownicy i funkcjonariusze służb. Wdrożenie nowej przyczepy do produkcji wymagało zastosowania – w procesie produkcyjnym – specjalistycznych urządzeń, pozwalających na precyzyjne wykonanie jej elementów, z zachowaniem gwarancji najwyższej jakości produktu finalnego. A ponieważ przedsiębiorstwo nie posiadało takich urządzeń w swoich zasobach, zakres projektu objął także ich zakup. Tym samym istotnie wzrosła konkurencyjność firmy METBOX, nie tylko na rynku krajowym, ale również międzynarodowym.
Przedsiębiorcy z sektora motoryzacji i elektromobilności mogą uzyskać również wsparcie ze środków Programu Wiedza Edukacja Rozwój (POWER), w ramach konkursu „Kompetencje dla sektorów” i „Kompetencje dla sektorów 2”.
Celem działań jest dofinansowanie – za pośrednictwem Operatorów wybranych w konkursie – wsparcia dla mikro, małych, średnich i dużych przedsiębiorstw w obszarze szkoleń, doradztwa i studiów podyplomowych.
Informacja prasowa PARP