Zgodnie z założeniami, w ramach Śląskiego Systemu Magazynowania Energii, powstaną klastry, czyli branżowe organizacje przedsiębiorców w miastach z zamkniętymi (lub planowanymi do zamknięcia) zakładami górniczymi. Wstępnie wytypowano 4 kopalnie z Zabrza, Bytomia i Rudy Śląskiej, które mogłyby pełnić rolę magazynów energii. Według zapowiedzi dr. hab. Dariusza Prostańskiego, dyrektora Instytutu Techniki Górniczej KOMAG w Gliwicach, ze spotkania z samorządowcami, „banki energii” projekt ruszy w 2023 roku:
– Chcielibyśmy wystartować z początkiem przyszłego roku, tak aby po 12 miesiącach ciężkiej pracy widoczne były pierwsze efekty w postaci magazynów energii służących konkretnym celom, takim jak zasilanie pobliskich przedsiębiorstw lub ładowanie pojazdów komunikacji miejskiej i samochodów elektrycznych. Takie rozwiązanie, na szerszą skalę, może gwarantować bezpieczeństwo energetyczne nie tylko regionu, ale i całego kraju.
Plany uruchomienia
Szyby nieczynnych zakładów, po adaptacji, pełniłyby rolę grawitacyjnych magazynów energii, gdzie wykorzystuje się zasady grawitacji i energii kinetycznej do przechowywania i wysyłania energii. W przypadku pomysłu opracowanego przez KOMAG, który odpowiada za rozwiązania techniczne, energia byłaby używana do opuszczania zbiorników wody i uwalniana przy wypompowaniu cieczy z dna szybu. W ten sposób da się akumulować energię w czasie nadprodukcji przez farmy fotowoltaiczne i siłownie wiatrowe. Demonstrator rozwiązania powstanie w szybie Makoszowy I w Zabrzu. Uruchomienie pierwszych instalacji będzie możliwe pod koniec przyszłego roku, pod warunkiem pozyskania finansowania, co podkreśla Prostański:
– Wszystko zależy od tego, kiedy wszyscy będziemy w stanie się organizować. Włodarze miast zgłosili dziś gotowość, by założyć klaster energii, to pozwoli aplikować o pierwsze pieniądze, wnioski byłyby składane w połowie roku. 1 stycznia przyszłego roku zaczniemy dostosowywać szyby do wytwarzania w nich energii, a z końcem roku można rozpocząć ich praktyczne działanie i wykorzystywanie.
Polityka energetyczna
Porozumienie dotyczące przedsięwzięcia zostało podpisane pod koniec lipca ubiegłego roku. Dokumenty podpisał Instytut Techniki Górniczej KOMAG, Spółka Restrukturyzacji Kopalń, Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna oraz Ministerstwo Aktywów Państwowych. Koncepcja jest zgodna z założeniami sprawiedliwej transformacji energetycznej, która uwzględnia m.in. społeczny kontekst zmian czy nierównomierny rozkład kosztów pomiędzy państwami oraz regionami. To jeden z trzech filarów „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku”. Pozostałe dotyczą zeroemisyjnego systemu energetycznego i dobrej jakości powietrza. Dokument został zatwierdzony przez rząd na początku ubiegłego roku.
