Branża spożywcza jest jedną z najważniejszych i najszybciej rosnących gałęzi polskiej gospodarki. Z analizy Research and Markets wynika, że najpóźniej do 2025 r. rynek produktów spożywczych w Polsce przebije barierę 100 mld dolarów, ale może stać się to nawet szybciej. Jest to najbardziej stabilna branża, na rozwój której nawet pandemia COVID-19 nie miała większego wpływu. Do rozwoju firm z branży spożywczej przyczyniają się również różnego rodzaju konkursy finansowane z Funduszy Europejskich w ramach Programów Inteligentny Rozwój (POIR) oraz Polska Wschodnia (POPW), organizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP).
Branża spożywcza eksportem stoi
Z raportu „Data & Trends 2021” – europejskiej organizacji producentów żywności Food Drink Europe – wynika, że Polska jest 4. największym producentem żywności w UE po Francji, Niemczech i Hiszpanii. Według danych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR), wartość eksportu polskiej żywności za granicę w 2021 r. wyniosła rekordowe 170,8 mld zł (37,4 mld EUR), co oznacza 9% wzrostu rok do roku. Natomiast w I kwartale 2022 r. wartość eksportu towarów rolno-spożywczych z Polski sięgnęła 10,2 mld euro (46 mld zł). To o 16,2% więcej niż w analogicznym okresie 2021 r. Ponad 70% polskiego eksportu rolno-spożywczego trafia na rynki unijne.
Mocne strony polskiej branży spożywczej to wieloletnia tradycja, produkty wysokiej jakości, wykwalifikowana kadra, konkurencyjne koszty produkcji i pracy, dobrze rozwinięta sieć dostawców oraz potencjał w dziedzinie B+R (badawczo-rozwojowej) w połączeniu z solidną bazą edukacyjną.
Polska wiedzie prym jako producent owoców (jabłka, maliny, czarne porzeczki, borówki), mięsa (drób, wieprzowina), przetworów mlecznych oraz pieczarek. Polscy przedsiębiorcy eksportują także wyroby czekoladowe, ziarna zbóż i przetwory, soki owocowe i warzywne.
Rodzimy przemysł przetwórczy jest znany ze swojej różnorodności, włączając do długiej listy produktów spożywczych także produkcję tytoniu, jak i alkoholu.
Fundusze Europejskie wspierają branżę spożywczą
Dzięki Funduszom Europejskim firmy z sektora branży spożywczej mogły liczyć na finansowanie w ramach konkursów organizowanych przez PARP. Jednym z nich jest nabór – ze wsparciem z Programu Inteligentny Rozwój – „Badania na rynek” dedykowany mikro, małym i średnim przedsiębiorcom, który przewiduje wsparcie dla firm realizujących nowatorskie projekty. Pomoc jest oferowana zarówno na etapie pomysłu i badań, jak również w fazie rozwoju produktu lub usługi oraz wprowadzenia jej na rynek.
Przykładem firmy, która skorzystała z możliwości takiego dofinansowania jest B&P Engineering. Spółka, jako producent specjalizujący się w obróbce stali nierdzewnej różnego rodzaju maszyn, urządzeń i zbiorników, otrzymała dofinansowanie na kwotę przekraczającą 19 mln zł. Celem projektu było wzmocnienie konkurencyjności i podniesienie poziomu innowacyjności przedsiębiorstwa, poprzez wdrożenie na rynek nowego produktu w postaci inteligentnej linii technologicznej do produkcji soków i koncentratów i-SiK. Opracowana innowacja jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych. W ramach inwestycji uruchomiono seryjną produkcję innowacyjnej w skali świata kompletnej, wielomodułowej linii. Zautomatyzowany i zoptymalizowany proces produkcji cechuje: wysoka wydajność, zmniejszenie kosztów utrzymania, zminimalizowanie eksploatacji urządzeń linii, redukcja zużycia energii oraz bezpieczna dla środowiska gospodarka wodno-ściekową. Odbiorcami produktu są głównie producenci soków owocowych i koncentratów.
Innym przykładem firmy, która uzyskała wsparcie w ramach Programu Inteligentny Rozwój, jest Fabryka Makaronu Sp. z o.o., producent wysokojakościowej mąki i naturalnych makaronów. Dzięki pozyskanym środkom zakupił środki trwałe, co umożliwiło uruchomienie produkcji mieszanki mąk wykorzystywanej do produkcji makaronu, pieczywa oraz ciast o innowacyjnym składzie. W efekcie na rynku pojawił się makaron z mieszanek mąk strączkowych i innych mąk (np. ciemny ryż-groch), charakteryzujących się niskim wskaźnikiem indeksu glikemicznego. Część funduszy przeznaczono na opracowanie strategii marketingowej, przygotowanie szczegółowego modelu finansowego wraz z uruchomienie linii technologicznej do produkcji nowatorskich produktów. Dzięki konkursowi „Proinnowacyjne usługi IOB dla MŚP” otrzymała dofinansowanie o wartości niemal 750 tys. zł.
Fundusze Europejskie wpierają także inicjatywy związane z ekspansją międzynarodową, a polskie firmy z branży spożywczej chętnie wychodzą ze swoimi produktami poza granice kraju. Przykładem firmy, która zdecydowała się na podbój rynków Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej jest Zakład Produkcyjno-Handlowy ARGO Sp. z o.o. Spółka ta – m.in. dzięki wsparciu finansowemu na kwotę niemal 600 tys. zł, w ramach poddziałania „Wsparcie MŚP w promocji marek produktowych – Go To Brand” – rozpoczęła promocję swojej marki produktowej, która ma szansę stać się rozpoznawalną na rynku zagranicznym. Firma na wybranych rynkach promuje słodycze, tj. lizaki, cukierki i karmelki, które charakteryzują się naturalnymi barwnikami i aromatami. Przeprowadzone działania umożliwiły nawiązanie stałych partnerskich stosunków z kontrahentami, podpisanie kontraktów handlowych, także wpłynęły na rozpoznawalność marki.
Również w ramach tego samego poddziałania producent napojów energetycznych Mutalo Group uzyskał dofinansowanie w wysokości 335 tys. zł. Flagowym produktem firmy jest napój KABISA, którym Spółka podbiła rynek Afryki Subsaharyjskiej. Aktualnie napój rozpoznawalny jest nie tylko na kontynencie afrykańskim, ale również w Europie. Celem dofinansowanego projektu było wprowadzenie i spopularyzowanie marki KABISA na rynku Republiki Południowej Afryki oraz zwiększenie bazy nabywców oferowanego produktu. Dotacja pozwoliła firmie skorzystać z usług szkoleniowych i doradczych, które przybliżyły mu specyfikę rynku RPA i przygotowały firmę do podjęcia działań promocyjnych za granicą. Zespół Mutalo Group wziął udział w indywidualnych misjach gospodarczych na rynku perspektywicznym RPA oraz branżowych imprezach targowych w Chinach, w ZEA, we Francji oraz w Niemczech.
Projekty z sektora spożywczego były realizowane również w ramach wsparcia z Programu Polska Wschodnia. W konkursie „Wzór na konkurencję” producent makaronów POL-MAK S.A. otrzymał ponad 1,2 mln zł dofinansowania na wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstwa poprzez wdrożenie nowych produktów na rynek. Projekt obejmował wprowadzenie innowacji produktowej w postaci makaronów pełnoziarnistych, z mąk mieszanych Pol-Mak, o nowych kształtach, z zamknięciem opakowania typu struna – umożliwiającym ponowne zamknięcie torebki. W ramach projektu opracowano również kompleksową strategię komunikacji oraz koncepcji kreatywnej dla kampanii promocyjnej firmy, ze szczególnym uwzględnieniem linii „Tradycyjny z Ludwina”. Opracowano również koncepcję graficzną opakowań dla nowej linii makaronów uniwersalnych wraz z badaniem jakościowym w celu oceny nowych opakowań.
Informacja prasowa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości