Dyrektor operacyjna Klastra IT, Magdalena Ławicka, zaznaczała, że członkowie organizacji mogą korzystać z narzędzia ułatwiającego współpracę pomiędzy firmami, a także szkoleń dotyczących cyfryzacji, cyberbezpieczeństwa i wdrażania aplikacji do pracy zdalnej. Klaster zajmuje się również edukacją uczniów i studentów w zakresie nowych technologii, jak również prowadzeniem badań dotyczących potrzeb w zakresie cyfryzacji. Z kolei firmy działające w Klastrze Metalowym METALIKA, korzystają ze wsparcia specjalistów z zakresu tzw. szczupłego zarządzania. Koordynator organizacji, Marek Dymsza, tłumaczył, że wdrożenie lean management przynosi wymierne efekty w postaci optymalizacji procesów i jednocześnie nie wymaga znaczących inwestycji.
Nowy sektor – morska energetyka wiatrowa
Firmy zrzeszone w Zachodniopomorskim Klastrze Morskim w dużej mierze działają w sektorze stoczniowym i konstrukcji stalowych – mówił Andrzej Montwiłł. Ekspert zwrócił uwagę, że branża przegrała konkurencję z azjatyckimi stoczniami na budowę większości typów statków, a obecnie szans na rozwój upatruje m.in. w morskiej energetyce wiatrowej. To nowy sektor, wymagający zdobycia nowych kompetencji w kontekście zarządzania, technologii i edukacji. Przedsiębiorcy, co akcentował Montwiłł, będą musieli nauczyć się np. budowy nowoczesnych statków z nowymi napędami i paliwami, systemów autonomizacji, produkcji i instalowania turbin wiatrowych o mocy wielokrotnie większej niż siłownie lądowe, a także magazynowania energii z OZE.
Kto ma określać, jakie są kompetencje przyszłości?
Katarzyna Cheba z Lubuskiego Klastra Metalowego zwróciła uwagę, że pytanie przedsiębiorców o ich oczekiwania i na tej podstawie określanie umiejętności niezbędnych na rynku pracy w perspektywie kolejnych lat, może nie być trafione:
– Jeśli mówimy o klastrach, to ich członkami są głównie małe i średnie przedsiębiorstwa. Gdybyśmy słuchali tylko potrzeb tych firm, odnośnie kompetencji przyszłości, to mogłoby się okazać, że tak naprawdę kształtujemy tylko bieżące umiejętności, nie wybiegamy w przyszłość. Uważam, że kompetencje trzeba kreować odgórnie, czyli mówić firmom, że ich rozwój może być zyskowny, jeśli wybiorą pewien kierunek i podawać przykłady zdolności, które powinny nabywać. Krótko mówiąc, chodzi o przejście od modelu popytowego do połączonego, łączącego podażowy z popytowym.
Działania PPP
W ramach Szkoły lidera 4.0 menadżerowie mogą przeprowadzić skan dojrzałości cyfrowej w metodyce ADvanced MAnufacturing i przygotować strategię transformacji swoich przedsiębiorstw, o czym przypominał Dawid Solak, p.o. prezesa Platformy Przemysłu Przyszłości. Podczas prezentacji omówił inne działania PPP w obszarze rozwoju umiejętności potrzebnych na rynku pracy zarówno dziś, jak i w nadchodzącej dekadzie. To m.in. Obserwatorium Kompetencji Przyszłości zajmujące się śledzeniem rynku instytucji badawczych związanych z problematyką zdolności w gospodarce 4.0. Odbiorcami badań i analiz zespołu są organizacje otoczenia biznesu, przedsiębiorcy i instytucje edukacyjne i naukowe. Przykładami innych przedsięwzięć PPP są platforma e-learningowa, a także szkolenia i warsztaty. Dawid Solak przybliżał także projekty międzynarodowe dotyczące podnoszenia kompetencji uczniów i nauczycieli, a także koordynatorów klastrów.
Klastry agentami zmiany
Komisja Europejska od zrzeszeń przedsiębiorców oczekuje, że będą agentami zmiany w obszarze digitalizacji, zielonej gospodarki oraz budowania odporności rynku – wyliczał prezes Związku Klastry Polskie. Zdaniem Krzysztofa Krystowskiego, klastry są odpowiednimi organizacjami do wdrażania polityk gospodarczych, ponieważ funkcjonują jako sieć sieci i docierają do licznych firm. Ta cecha organizacji w naszym kraju jest szczególnie istotna w kontekście prowadzenia zmian związanych z Zielonym Ładem, z uwagi na to, że dla polskich przedsiębiorców wstrząsem była zmiana podejścia z traktowania rozwiązań proekologicznych jako osobnego sektora, do horyzontalnego, zakładającego, że nie ma takiego obszaru gospodarki, który mógłby być wolny od działań na rzecz środowiska.
„Okrągły stół przemysłu przyszłości”
W podsumowaniu rozmowy Przemysław Wojdyła z klastra Zielona Chemia akcentował, że specjaliści są w stanie ocenić raptem 20% kompetencji, które pojawią się w perspektywie najbliższych 10 lat. W związku z tym podkreślał konieczność prowadzenia zinstytucjonalizowanych działań, niezbędnych do tego, by klastry stały się elementem systemu mającego wpływ na zmiany w najbliższym czasie.
„Okrągły stół przemysłu przyszłości”, prowadzony przez specjalistę PPP, Piotra Kryjoma, został zorganizowany w ramach VII Kongresu Klastrów Polskich, którego tematyka koncentrowała się na finansowaniu rozwoju, innowacji i odbudowy gospodarki.
