Zamiast posiadać własną infrastrukturę obliczeniową lub centra danych, firmy mogą wynająć dostęp do różnych usług i zasobów (od aplikacji po pamięć masową) od odpowiedniego dostawcy usług w chmurze.
Zasoby systemu komputerowego, w szczególności przechowywanie danych i moc obliczeniowa są dostępne na żądanie, bez bezpośredniego zarządzania przez użytkownika w chmurze obliczeniowej. Jedną z korzyści płynącą z wykorzystania usług Cloud Computing jest to, że firmy mogą uniknąć kosztów wstępnych oraz złożonych aspektów posiadania i utrzymywania własnej infrastruktury IT, a zamiast tego po prostu płacić za to, czego używają.
Podstawowe elementy
Do podstawowych zadań chmur należą: przechowywanie i przetwarzania danych oraz outsourcing oprogramowania.
Outsourcing oprogramowania wymaga sieci, serwerów, analityki danych, baz danych, oprogramowania i wbudowanej inteligencji. Programy i dane są hostowane (przechowywane) przez zewnętrzne strony i mieszczą się w globalnej sieci chronionych lokalizacji danych, a nie znajdują się na nośnikach użytkownika (pendrive, dysk twardy i inne). Takie podejście optymalizuje zarządzanie energią, upraszcza udostępnianie danych i wskazuje drogę do łatwego dostępu mobilnego. Dlatego jest to skuteczna metoda dostarczania zasobów obliczeniowych.
Mechanizm działania
Chmury dostępne są w trzech odmianach:
- Chmura publiczna – jest obsługiwana przez zewnętrznych dostawców usług w chmurze, którzy dostarczają swoje zasoby obliczeniowe, takie jak serwery i pamięć masową przez Internet. Cały sprzęt, oprogramowanie i inna infrastruktura pomocnicza jest własnością dostawcy chmury i jest przez niego zarządzana. Użytkownik uzyskuje dostęp do tych usług i zarządza swoim kontem za pomocą przeglądarki internetowej.
- Chmura prywatna – odnosi się do zasobów chmury obliczeniowej wykorzystywanych wyłącznie przez jedną firmę lub organizację. Może być fizycznie zlokalizowana w firmowym centrum danych lub hostowana przez zewnętrznych dostawców usług. Usługi i infrastruktura są utrzymywane w prywatnej sieci.
- Chmura hybrydowa – są to chmury publiczne i prywatne, połączone technologią umożliwiającą współdzielenie i przenoszenie danych i aplikacji między nimi. Chmura hybrydowa zapewnia firmie większą elastyczność, więcej opcji wdrażania i pomaga zoptymalizować już istniejącą infrastrukturę, bezpieczeństwo i zgodność.
Model udostępniania usług dzieli się na następujące typy:
- Infrastruktura jako usługa IaaS (ang. Infrastructure as a Service) – podstawowa kategoria usług Cloud Computing. W przypadku IaaS użytkownik wynajmuje infrastrukturę IT (serwery i maszyny wirtualne, pamięć masową, sieci, systemy operacyjne) od dostawcy chmury na zasadzie pay-as-you-go (opłata za rzeczywiste wykorzystanie usługi).
- Platforma jako usługa PaaS (ang. Platform as a Service) – środowisko na żądanie, służące do tworzenia, testowania, dostarczania i zarządzania aplikacjami. PaaS ma na celu ułatwienie programistom szybkiego tworzenia aplikacji internetowych lub mobilnych, bez martwienia się o konfigurację lub zarządzanie podstawową infrastrukturą serwerów, pamięci masowej, sieci i baz danych potrzebnych do rozwoju.
- Obliczenia bez serwerów (ang. Serverless computing) – pokrywająca się z PaaS kategoria skupiająca się na budowaniu funkcjonalności aplikacji bez poświęcania czasu na zarządzanie serwerami i infrastrukturą wymaganą do tego celu. Dostawca chmury zajmuje się konfiguracją, planowaniem pojemności i zarządzaniem serwerami za użytkownika. Architektury bezserwerowe są wysoce skalowalne i sterowane zdarzeniami – wykorzystują zasoby tylko w przypadku wystąpienia określonej funkcji lub wyzwalacza.
- Oprogramowanie jako usługa SaaS (ang. Software as a Service) – metoda dostarczania oprogramowania przez Internet, na żądanie i zazwyczaj na zasadzie subskrypcji. Dostawcy usług w chmurze hostują i zarządzają aplikacją oraz infrastrukturą bazową, a także zajmują się czynnościami konserwacyjnymi, takimi jak aktualizacje oprogramowania i poprawki bezpieczeństwa. Użytkownicy łączą się z aplikacją przez Internet.
Powiązanie z innymi technologiami
Aplikacje w chmurze obliczeniowej usprawniają procesy zarządcze i operacyjne, a także centralizują przechowywanie danych, przepustowość i przetwarzanie. Oznacza to, że poszczególni użytkownicy nie muszą osobiście instalować aplikacji na swoich laptopach lub stacjach roboczych – po prostu uzyskują do nich dostęp z chmury.
W Przemyśle 4.0 firmy ze współpracującymi łańcuchami dostaw czerpią korzyści z wykorzystania chmury na kilka sposobów. Różne strony łańcucha dostaw widzą scentralizowane i uaktualniające się w czasie rzeczywistym dane i informacje. Umożliwia to kierownictwu organizacji przyjęcie bardziej proaktywnego podejścia w zarządzaniu. Jeśli warunki ulegną zmianie lub pojawi się problem, organizacje mogą szybko zareagować, aby dostosować swoje działania, jednocześnie zmniejszając ryzyko ponownego wystąpienia problemów.
Znaczenie dla gospodarki
Technologia chmurowa oferuje szereg zastosowań w różnych dziedzinach:
- Przechowywanie danych online – przechowywanie ogromnych ilości danych biznesowych lokalnie wymaga coraz więcej miejsca i zwiększa koszty. Chmura oferuje przechowywanie i uzyskanie dostępu do danych z wielu urządzeń przy zastosowaniu prostych interfejsów. Zaletami są duża szybkość, skalowalność (automatyczne dostosowanie się do zmiennej liczby użytkowników) i zintegrowane zabezpieczenia.
- Backup i odzyskiwanie – bezpieczne przechowywanie oraz możliwość tworzenia kopii zapasowych danych i zasobów w chmurze.
- Analiza Big Data – duża ilość danych sprawia, że nie można ich przechowywać przy użyciu tradycyjnych systemów zarządzania danymi. Przedsiębiorstwa mogą przechowywać i analizować Big Data dzięki praktycznie nieograniczonej pojemności pamięci masowej chmury,
- Testowanie i rozwój – dzięki chmurze obliczeniowej firmy otrzymują skalowalne i elastyczne usługi w chmurze, które mogą wykorzystać do rozwoju, testowania i wdrażania produktów, bez angażowania swoich zasobów.
- Aplikacje antywirusowe – oprogramowanie antywirusowe przechowywane w chmurze, które monitoruje sieci organizacji w celu ochrony przed wirusami i złośliwym oprogramowaniem.
- Aplikacje e-commerce – pozwalają użytkownikom i e-biznesom szybko reagować na pojawiające się możliwości. Oferują nowe podejście do pracy przy minimalnym nakładzie czasu i wysiłku organizacyjnego (zarządzanie danymi klientów, produktami i innymi systemami operacyjnymi).
- Cloud Computing w edukacji – dostarczenie nowego atrakcyjnego środowiska do nauki, nauczania oraz eksperymentowania poprzez e-learning, programy nauczania online (na odległość) i portale informacyjne.
