Lutowanie
Nazwa technologii w j. angielskim: Brazing/solderingTyp technologii:
Techniki łączenia
Faza rozwoju: Schyłkowa
Skala produkcji: seryjna, masowa
Poziom innowacyjności: poziom przedsiębiorstwa
Poziom gotowości technologicznej TRL:
Opis technologii
Cel stosowania:
Trwałe połączenie części urządzeń lub konstrukcji
Ogólna charakterystyka:
Lutowanie jest procesem polegającym na łączeniu przedmiotów metalowych za pomocą dodatkowego, roztopionego metalu zwanego lutem, którego temperatura topnienia jest znacznie niższa od temperatury topnienia metali łączonych. W związku z tym podczas lutowania nie zachodzi nadtapianie łączonych materiałów, a połączenie uzyskuje się przede wszystkim dzięki dyfuzji ciekłego lutu w metale łączone i na odwrót (w mniejszym stopniu dzięki przyczepności). Z punktu widzenia typu zastosowanego lutu, lutowanie dzieli się na: 1. lutowanie miękkie – połączenie elementów następuje przy zastosowaniu lutów o temperaturze topnienia poniżej 500◦C i niskiej twardości oraz wysokiej plastyczności, 2. lutowanie twarde – połączenie elementów następuje przy zastosowaniu lutów o temperaturze topnienia powyżej 500◦C. Do odmian lutowania zaliczyć można również: 1. lutowanie ultradźwiękowe – wykorzystujące zjawisko kawitacji, wywoływane w roztopionym lucie (pokrywającym powierzchnie lutowanych części) i powodujące rozbicie oraz usunięcie wartewki tlenków, dzięki czemu następuje połączenie lutu z metalem (aluminium lub jego stopy), 2. lutospawanie – w którym połączenie uzyskuje się wyłącznie dzięki dyfuzji roztopionego lutu w głąb materiału rodzimego, a technika oraz sposób przygotowania krawędzi metali łączonych są analogiczne jak przy spawaniu gazowym (źródłem ciepła jest zasadniczo płomień acetylenowo-tlenowy).
Lutowanie jest procesem polegającym na łączeniu przedmiotów metalowych za pomocą dodatkowego, roztopionego metalu zwanego lutem, którego temperatura topnienia jest znacznie niższa od temperatury topnienia metali łączonych. W związku z tym podczas lutowania nie zachodzi nadtapianie łączonych materiałów, a połączenie uzyskuje się przede wszystkim dzięki dyfuzji ciekłego lutu w metale łączone i na odwrót […]
Wizualizacja działania. Zalety, wady i przykłady zastosowania
Obecne zastosowania technologii: Wszystkie gałęzie przemysłu (głównie przemysł maszynowy, motoryzacyjny i lotniczy)
Zalety
- Możliwość łączenia większości materiałów jednoimiennych oraz różnoimiennych
- Możliwość uzyskiwania połączeń o wysokiej estetyce
- Niewielka ilość ciepła wprowadzana do łączonych materiałów (brak/niewielkie zmiany właściwości i struktury)
- Duża ekonomiczność procesu
Wady
- Wytwarzanie połączeń o niskiej wytrzymałości w porównaniu do otrzymanych po spawaniu (głównie lutowanie miękkie)
- Połączenia lutowane nie nadają się do zastosowań w wysokich temperaturach (głównie lutowanie miękkie)
- Ograniczone możliwości łączenia dużych obszarów części
Przykładowe produkty:
Typy materiałów obrabianych:
- Stale
- Metale nieżelazne i ich stopy
Technologie alternatywne:
- Spawanie
- Zgrzewanie
Zasoby niezbędne do wdrożenia technologii:
- Stacja lutownicza wraz oprzyrządowaniem
- palnik gazowy (opcjonalnie)
Niezbędne kompetencje:
- Szkolenie w zakresie technik łączenia metali
Ogólna ocena technologii
Uwarunkowania prawne: Brak
Oddziaływanie na środowisko:
zużycie wody: niskie
energii: niskie-średnie
wytwarzane odpady: niskie
Główne krajowe ośrodki naukowe rozwijające technologię:
Brak
Ekspercka ocena technologii:
konkurencyjność:
użyteczność:
aspekty społeczne-ekologiczne:
Przedsiębiorstwa związane z technologią: