Przemysł 4.0, obok m.in. odchodzenia od masowych produktów na rzecz towarów dopasowanych po potrzeb poszczególnych klientów, ekologii czy nowych modeli biznesowych (związanych np. z koniecznością szybkiego dopasowania się do sytuacji), według autorów raportu, jest jednym z kierunków kształtujących polski sektor chemiczny. Dotyczy to przede wszystkim wykorzystania IIoT, chmury obliczeniowej, sztucznej inteligencji i współpracy ludzi z maszynami. Z badania Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego prowadzonego w 2020 roku wynika, że 79% firm z branży w ciągu ostatnich 5 lat wdrożyło nowoczesne technologie usprawniające funkcjonowanie zakładów. Blisko połowa (46%) respondentów opracowała plan transformacji w kierunku przemysłu 4.0, 18% jest w trakcie przygotowania założeń. W 2/3 przedsiębiorstw, dla których transformacja cyfrowa jest elementem długoterminowej strategii, za działania w tym zakresie odpowiadają wybrane osoby (liderzy cyfrowych zmian), w pozostałych sposób realizacji zależy od bieżących potrzeb.
Wpływ pandemii na branżę
W pierwszych 9 miesiącach 2020 roku wartość produkcji sprzedanej sektora była niższa o 45 miliardów złotych w porównaniu z wynikami z 2019 roku. Spadki odnotowały trzy główne gałęzie związane z wytwarzaniem koksu i produktów rafinacji ropy naftowej, wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych oraz chemikaliów. Natomiast lepsze wyniki niż w poprzednim roku miały firmy zajmujące się produktami farmaceutycznymi. W tym samym czasie zmalało również zatrudnienie – o 4 tysiące. Na początku pandemii 66% przedsiębiorstw z sektora planowało zmniejszenie produkcji, 18% – utrzymanie dotychczasowej. Wyniki kwietniowej ankiety prowadzonej przez PIPC wskazują, że w pierwszym kwartale 2020 roku w 77% firm spadła liczba zamówień, a 69% respondentów zamierzało ograniczać inwestycje. Autorzy raportu zaznaczają, że sytuacja branży zaczęła się poprawiać od lipca.
Polski sektor chemiczny
Zgodnie z dokumentem PIPC, w Polsce działa ponad 13 tysięcy przedsiębiorstw z branży chemicznej, które w 2019 roku zatrudniały łącznie 327 pracowników. Wartość towarów, które wysłały na rynek wyniosła 275,6 miliarda złotych, z czego 141,6 miliarda to eksport. Udział sektora w całym przemyśle w 2019 roku był równy 16,7%. Autorzy publikacji zwracają uwagę, że średnioroczny wzrost wartości produkcji sprzedanej branży od 2009 roku to 6,95% – nieco więcej niż 6,27% dotyczące wytwórczości ogółem.
